Ik krijg een tweeling: wat kan ik verwachten?

Ongeveer 1 op de 80 zwangere vrouwen krijgt een tweeling. Het is dus geen uitzonderlijk fenomeen, maar het wordt wel beschouwd als een zwangerschap met meer risico's. Dankzij regelmatige en nauwkeurige controles verlopen de meeste tweelingzwangerschappen echter zonder problemen.

Tweelingen zijn een fascinerend verschijnsel!

Tijdens de eerste echo kan worden bepaald of je zwanger bent van een tweeling. Een tweelingzwangerschap kan verschillende oorzaken hebben: erfelijke factoren, leeftijd, voeding en zelfs de hoeveelheid licht (zie box). Ook de toename van het aantal vruchtbaarheidsbehandelingen heeft geleid tot een groter aantal meerlingzwangerschappen.

Er zijn twee soorten tweelingen:

• monozygote of eeneiige tweelingen. Die ontstaan uit één eicel die zich in tweeën splitst; de tweeling heeft dan een bijna identiek uiterlijk en vrijwel altijd hetzelfde geslacht.
• dizygote of twee-eiige tweelingen. Die ontstaan uit twee verschillende eicellen en lijken meestal niet meer of minder op elkaar dan gewone broers en zussen. Ze hoeven ook niet van hetzelfde geslacht te zijn.

Een zwangerschap met extra risico's?

Zelfs als alles goed verloopt, wordt je tweelingzwangerschap toch beschouwd als een 'risicozwangerschap', ofwel een zwangerschap met medische indicatie.

• Risico's voor de baby's: vroeggeboorte, laag geboortegewicht, groeiachterstand van een van de foetussen, hartritmestoornissen.
• Risico's voor de moeder: hoge bloeddruk, diabetes, bloedingen, zwellingen, rugpijn, te grote gewichtstoename, grotere kans op een keizersnede.

Je baby's worden extra goed in de gaten gehouden en je moet vaker op controle:

• Over het algemeen wordt je tot 26 weken elke maand onderzocht, daarna om de twee weken en vanaf de 32e week elke week. De controles worden altijd gedaan door een gynaecoloog, in het ziekenhuis.
• Het kan zijn dat je meerdere echo's krijgt; dat hangt af van jouw persoonlijke situatie.
• De bevalling vindt altijd plaats in het ziekenhuis.

Twee keer zo veel voorzorgsmaatregelen

• Vanaf het begin van je zwangerschap heb je extra rust nodig.
• Het kan zijn dat je arts periodes van bedrust voorschrijft in de laatste maanden, zodat de baby's beter kunnen groeien. Ook zal je waarschijnlijk eerder moeten stoppen met werken. Zware, vermoeiende activiteiten en reizen zal je moeten beperken.

• Je hebt in Nederland geen recht op langer zwangerschapsverlof bij een meerling; daardoor zal je waarschijnlijk gebruik moeten maken van de ziektewet. Je verloskundige zal je hierover adviseren.
• Het is belangrijk dat je gevarieerd en evenwichtig eet, zodat allebei je baby's voldoende voedingsstoffen krijgen en jij tegelijkertijd niet te veel aankomt. Als aanstaande moeder heb je ongeveer 300 extra calorieën per dag nodig.
• Er zijn een paar voedingssupplementen die iedere zwangere vrouw krijgt voorgeschreven: extra vitamine D en foliumzuur.
• Rond de vijfde maand kun je beginnen met een zwangerschapscursus.

De geboorte van een tweeling

• Als de zwangerschap zonder problemen is verlopen, zal de bevalling over het algemeen niet anders zijn dan andere bevallingen.
• Tweelingen worden gemiddeld na 37 weken geboren (in plaats van na 40 weken, als je maar één baby verwacht).
• Als de baby's in de juiste positie liggen en er verder geen complicaties zijn, kunnen de baby's op natuurlijke wijze worden geboren. Bij complicaties of een verkeerde ligging van de baby's zal de gynaecoloog kiezen voor een keizersnede.

In verwachting zijn van een tweeling is bovenal een geweldig avontuur! Er zijn allerlei mogelijkheden om je ervaringen - zowel voor als na de geboorte - uit te wisselen met andere ouders, bijvoorbeeld op: www.twinsite.nl.

Als je zwanger bent van een tweeling kom je gemiddeld 12 tot 15 kg aan.

Licht kan een hormoonklier in de hersenen stimuleren, waardoor het een polyovulatie kan veroorzaken (meerdere eisprongen tegelijk). Tussen januari en april worden er meer tweelingen geboren, wat betekent dat die verwekt zijn in de maanden met het meeste zonlicht. In Scandinavische gebieden, waar tweelingen vaker voorkomen, kan dat verband houden met de middernachtzon waardoor de nachten erg kort zijn.