Mijn baby ontdekt nieuwe smaken

Is smaak aangeboren of aangeleerd? De meningen van de experts over dit fascinerende onderwerp zijn verdeeld. Baby's worden geboren met bepaalde genetische eigenschappen. Ze zijn dol op de smaak van zoete dingen (kijk maar eens hoe heerlijk ze dat eerste hapje appelmoes vinden), maar lusten in het begin geen bittere en zure dingen. Deze "aangeboren" smaakvoorkeur is nog niet ontwikkeld en vrij beperkt. Dat verandert wanneer ze vaste voeding gaan krijgen - daarmee gaan ze hun voorkeuren een beetje uitbreiden. Onze smaakzin blijft zich een leven lang ontwikkelen, maar de basis wordt al in de buik gelegd.

Alles begint in de baarmoeder

Het orgaan dat verantwoordelijk is voor onze smaak (de smaakpapillen op de tong) wordt al heel vroeg gevormd. Vanaf de vijfde maand van de zwangerschap begint de foetus zijn smaakpapillen te ontwikkelen. Hij leert verschillende smaken onderscheiden door wat hij via de moeder binnenkrijgt: zoet, zout, bitter en zuur. Sommige deskundigen denken dat de eerste smaakvoorkeuren nu al worden gevormd. Een ding is zeker: het eten van de moeder heeft invloed op de smaak van het vruchtwater. Er zijn onderzoeken die hebben aangetoond dat hoe zoeter het vruchtwater is, hoe meer de foetus ervan inslikt. Vandaar hun voorkeur voor zoet als ze geboren zijn!
Hoewel je baby dus geboren wordt met bepaalde voorkeuren, is dat toch pas het begin! Hun voorkeur voor en afkeer van bepaalde dingen verandert wanneer ze verschillende soorten voedsel ontdekken via de moedermelk (de smaak daarvan is afhankelijk van wat de moeder heeft gegeten) en wanneer ze vaste voeding krijgen. De natuur doet zijn werk en stap voor stap kan een baby dan zijn "persoonlijke smaak" gaan bepalen. Wat een wonder!

Mijn kleine alleseter

Je baby is net als jij een alleseter: we hebben verschillende soorten voedsel nodig om alle voedingsstoffen binnen te krijgen die we nodig hebben. Het feit dat we heel veel verschillende dingen kunnen eten - en ons dus aan allerlei omgevingen aan kunnen passen - is waarschijnlijk de reden dat de mens op onze planeet een dominante soort is.

We twijfelen daardoor steeds tussen het ontdekken van nieuwe soorten voedsel die goed voor ons kunnen zijn en de risico's die zulke nieuwe soorten met zich meebrengen (vergiftiging, etc.). Zo staat je baby dus ook in tweestrijd tussen nieuwsgierigheid en afwijzing! Dit verschijnsel is ook de verklaring voor voedselneofobie, die typische fase waarin je kindje vanaf zijn 2e levensjaar opeens minder nieuwsgierig wordt en systematisch alle nieuwe soorten voedsel afwijst, omdat het onbekend is. Gelukkig gaat dit ook weer voorbij en ook al kan het een lastige periode zijn, het is onderdeel van de psychologische groei, waardoor ieder kind zijn eigen persoonlijkheid ontwikkelt. Wees dus geduldig!
"Toen we Julian voor de eerste keer broccoli gaven, kregen we de slappe lach vanwege de enorme frons die er op zijn gezichtje verscheen. Als we eraan terugdenken, kunnen we nog de slappe lach krijgen! We hebben een aantal pogingen moeten doen voordat hij het met een glimlach opat." Het is daarom een goed idee om maar één soort nieuw voedsel per keer te introduceren. Meestal moet je iets meerdere keren aanbieden voordat je kindje het lust, soms wel 10-15 keer.

Je baby ontdekt onze cultuur

We zijn de enige soort op aarde die het voedsel kookt (vooral om bepaalde risico's voor onze gezondheid te vermijden), waardoor we rauw voedsel veranderen in "ontwikkeld" voedsel. Wanneer zijn smaakzin steeds meer groeit en hij bepaalde gewoontes ontwikkelt, maakt je baby zich de waarden van onze cultuur eigen. Door het contact met zijn omgeving ontdekt hij nieuwe soorten voedsel (en ontdekt hij wat hij wel en niet lekker vindt!) en leert hij wat wel en niet eetbaar is. Uiteindelijk zal hij dol zijn op dat ene gerecht met een bepaalde gevoelswaarde binnen de familie - of het nou couscous of erwtensoep is! Smaak is onlosmakelijk verbonden met zijn culturele ontwikkeling.

De belangrijkste periode voor het ontdekken van nieuwe smaken (een ontwikkeling die al in de baarmoeder is begonnen) is wanneer je kindje vaste voeding krijgt. Dit belangrijke leerproces begint rond de vierde of vijfde maand. Hoe kan ik de smaakontwikkeling van mijn baby stimuleren? Bied hem iedere maand weer nieuwe dingen aan, afhankelijk natuurlijk van wat hij al mag eten. Je hebt zo veel keuze! Het is ontzettend leuk te zien hoe je baby reageert op nieuwe smaken.
Als je bovendien zo veel mogelijk nieuwe dingen aanbiedt voordat je baby last krijgt van voedselneofobie (meestal rond het 2e levensjaar), is de kans groter dat hij nieuwe dingen blijft accepteren tijdens en na deze fase. Een positieve gedachte om in je achterhoofd te houden!

Smaak: een hele reeks nieuwe belevenissen

Over het algemeen is het advies om stap voor stap de vier basissmaken te introduceren (zout, zoet, bitter, zuur) en af te wisselen tussen verschillende temperaturen (heet, lauw, koud), verschillende tastervaringen (zacht/stevig, krokant, schuimig, glad en andere dikke en dunne soorten voeding) en visuele ervaringen (bijvoorbeeld voedsel in verschillende vormen en kleuren). Stimuleer de smaakpapillen van je baby en laat hem zich langzaam bewust worden van zijn smaakzin. Zo zal hij opgroeien tot een kind dat zich makkelijk aanpast en langzaam maar zeker veranderen van een kleine slokop tot een kleine fijnproever! Dus met volle kracht vooruit richting de wereld van nieuwe ontdekkingen! Jullie zullen zien dat het een fantastische reis wordt!

Vanaf de geboorte totdat ze 6-7 maanden oud zijn, hebben baby's een uitgesproken voorkeur voor zoet.Als ze 8-10 maanden zijn, verandert dat in een voorkeur voor hartige smaken. Totdat ze ongeveer 12 maanden zijn, laten ze zure en bittere smaken liever links liggen, ook al zullen ze het misschien niet direct weer uitspugen. Tussen de 18 en 24 maanden ga je duidelijk merken wat hun persoonlijke smaakvoorkeuren zijn. Deze fase is een onderdeel van de ontwikkeling van hun persoonlijkheid. Als ze een jaar of twee zijn, kunnen ze last krijgen van voedselneofobie, waarbij ze nieuwe dingen afwijzen en minder dingen lekker vinden, maar dat gaat ook vanzelf weer over!

Claire, moeder van Max en Jesse (3 jaar)

"Iedereen zei tegen mij dat een tweeling veel werk zou zijn, maar zo moeilijk is het niet. Gewoon van alles de dubbele hoeveelheid (flesjes, luiers, etc.) en dan valt het reuze mee! Pas toen ik begon met de eerste hapjes merkte ik dat mijn twee kleine mannen eigenlijk totaal verschillend zijn! Terwijl Max mijn spinaziepuree snel naar binnen werkte, kreeg ik van Jesse alleen maar een hele boze blik als reactie. Met kaas gaat het precies hetzelfde; Max, de kleine schrokop, wil altijd meer terwijl Jesse erbij kijkt alsof hij op het punt staat alles weer uit te spugen! Zo zie je maar: smaak is echt iets heel persoonlijks."